(Standardy Ochrony Małoletnich)
w Stowarzyszeniu Tęczowe Opole
Rozdział 1
Postanowienia ogólne
§ 1
⦁ Standardy Ochrony Dzieci i Młodzieży w Stowarzyszeniu Tęczowe Opole (zwane dalej Standardami) zostały opracowane w związku z obowiązkami nałożonymi ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 560).
⦁ Ilekroć w Standardach jest mowa o:
⦁ osobie członkowskiej stowarzyszenia – należy przez to rozumieć wszystkie osoby członkowskie Stowarzyszenia Tęczowe Opole (dalej: STO) oraz inne osoby dorosłe nie będące osobami członkowskim stowarzyszenia (pracownicy, współpracownicy, wolontariusze), a mające kontakt z małoletnimi poprzez zaangażowanie w działalność stowarzyszenia;
⦁ krzywdzeniu osoby małoletniej – należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym osoby członkowskie STO lub zagrożenie dobra osoby małoletniej;
⦁ osobie małoletniej – należy przez to rozumieć osobę, która nie ukończyła 18 roku życia;
⦁ opiekunie osoby małoletniej – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentowania lub stanowienia o osobie małoletniej, w szczególności przedstawiciel ustawowy;
⦁ osobie odpowiedzialnej za Standardy Ochrony Dzieci i Młodzieży – należy przez to rozumieć osobę wyznaczoną przez Zarząd STO do sprawowania nadzoru nad realizacją niniejszych Standardów;
⦁ Zarządzie STO – należy przez to rozumieć organ uprawniony do reprezentowania Stowarzyszenia Tęczowe Opole, zgodnie z informacjami ujawnionymi w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Rozdział 2
Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a osobami członkowskimi stowarzyszenia
§ 2
⦁ Zarząd STO jest odpowiedzialny za przygotowanie i wdrożenie Standardów w stowarzyszeniu.
⦁ Zarząd STO zapoznaje osoby członkowskie stowarzyszenia ze Standardami oraz odbiera od nich oświadczenie o zapoznaniu się ze Standardami. Wzór oświadczenia stanowi Załącznik nr 1 do niniejszych Standardów.
§ 3
⦁ Zarząd STO przed dopuszczeniem osoby członkowskiej stowarzyszenia do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez osoby małoletnie sprawdza tą osobę w Rejestrze Sprawców Przestȩpstw na tle Seksualnym (zwany dalej Rejestrem). Sprawdzenie dotyczy także osób poniżej 18. roku życia. Osoba figurująca w Rejestrze nie może zostać dopuszczona do działalności określonej w zdaniu 1.
⦁ Zarząd STO dokonuje w każdym roku kalendarzowym sprawdzenia figurowania osób członkowskich STO, stałych pracowników i wolontariuszy w Rejestrze.
⦁ W przypadku powzięcia informacji o wszczęciu wobec osoby członkowskiej stowarzyszenia postępowania karnego o przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub przestępstwo przeciwko małoletniemu, Zarząd STO niezwłocznie odsuwa taką osobę od wszelkich form kontaktu z małoletnimi.
§ 4
⦁ Podstawową zasadą działań podejmowanych przez osoby członkowskie stowarzyszenia w kontaktach z osobami małoletnimi jest działanie na rzecz ich dobra oraz traktowanie ich z szacunkiem.
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia zobowiązane są do utrzymywania profesjonalnej relacji z osobami małoletnimi oraz każdorazowego rozważenia, czy reakcja, komunikat bądź działanie wobec osoby małoletniej są odpowiednie do sytuacji, bezpieczne i uzasadnione.
⦁ W przypadku zaobserwowania sytuacji przemocowych pomiędzy samymi małoletnimi osoba członkowska stowarzyszenia zobowiązana jest do natychmiastowej reakcji i stosownej interwencji polegającej na powstrzymaniu eskalacji konfliktu i zachowań niedozwolonych.
⦁ Decyzje dotyczące konkretnej osoby małoletniej powinny uwzględniać również bezpieczeństwo pozostałych małoletnich.
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia monitorują sytuację i dobrostan osób małoletnich oraz zwracają uwagę na właściwość i poprawność relacji zachodzących pomiędzy osobami członkowskimi a osobami małoletnimi oraz pomiędzy samymi małoletnimi.
⦁ Osoba członkowska stowarzyszenia która ma świadomość, iż osoba małoletnia doznała jakiejś krzywdy np. znęcania fizycznego, psychicznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązana jest do zachowania szczególnej ostrożności w kontaktach z tą osobą, wykazując zrozumienie i wyczucie.
§ 5
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia w kontakcie z osobami małoletnimi:
⦁ odnoszą się z szacunkiem,
⦁ wysłuchują i starają się udzielać im odpowiedzi dostosowanej do sytuacji i ich wieku,
⦁ nie zawstydzają, nie lekceważą i nie obrażają,
⦁ nie krzyczą, chyba że wymaga tego sytuacja niebezpieczna (np. ostrzeżenie).
⦁ Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec osób małoletnich w jakiejkolwiek formie. Każde przemocowe zachowanie wobec małoletniego jest niedozwolone.
⦁ Nie wolno dotykać osób małoletnich w sytuacjach, gdy nie jest to konieczne ani usprawiedliwione okolicznościami, a także w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany.
⦁ Kontakt fizyczny z osobą małoletnią nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.
⦁ Osoba członkowska stowarzyszenia, która ma świadomość, iż osoba małoletnia doznała jakiejś krzywdy np. znęcania fizycznego, psychicznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązana jest do zachowania szczególnej ostrożności w kontaktach z tą osobą, wykazując zrozumienie i wyczucie.
⦁ W uzasadnionych przypadkach dopuszczalny jest kontakt fizyczny osoby członkowskiej stowarzyszenia z osobą małoletnią. Do sytuacji takich zaliczyć można:
⦁ pomoc osobie małoletniej z niepełnosprawnością w czynnościach higienicznych, spożywaniu posiłków, poruszaniu się, jeśli typ niepełnosprawności tego wymaga, a osoba małoletnia oraz uprawniony opiekun wyrazi zgodę,
⦁ udział w prawnie dopuszczalnych działaniach, w których kontakt taki jest rzeczą zwyczajną (zabawa, zawody sportowe itp.).
Rozdział 3
Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia
małoletniego
§ 7
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia zwracają uwagę na symptomy krzywdzenia osób małoletnich.
⦁ W przypadku powzięcia przez osobę członkowską stowarzyszenia podejrzenia, że osoba małoletnia jest krzywdzona, to ma obowiązek poinformować o tych podejrzeniach Zarząd STO.
⦁ Interwencja podejmowana jest przez Zarząd STO. Zarząd STO może wyznaczyć konkretną osobę do podejmowania tego rodzaju interwencji. W przypadku wyznaczenia takiej osoby jej dane (imię, nazwisko, mail, telefon) zostaną podane do wiadomości osób członkowskich stowarzyszenia.
⦁ Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby wyznaczonej do podejmowania interwencji, wówczas interwencja prowadzona jest przez Zarząd STO.
⦁ Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby członkowskiej Zarządu STO, wówczas osoba taka jest całkowicie wyłączona z procedury podejmowania interwencji.
§ 8
W przypadku podejrzenia, że zdrowie lub życie osoby małoletniej jest zagrożone należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie właściwe służby.
§ 9
⦁ Z przebiegu każdej interwencji sporządza się pisemną notatkę. Notatka zawiera co najmniej przyczynę interwencji oraz wynik interwencji.
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia posiadające informacje o krzywdzeniu osoby małoletniej lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania ich w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane Zarządowi STO oraz uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
⦁ W przypadku, gdy podejrzenie zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego zgłosili opiekunowie małoletniego, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów małoletniego.
§ 10
⦁ W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie osoby małoletniej przez osobę członkowską stowarzyszenia, to osoba ta zostaje natychmiast odsunięta od wszelkich form kontaktu z osobami małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy.
⦁ Zarząd STO przeprowadza rozmowę z osobą małoletnią i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu, w szczególności z uprawnionym opiekunem osoby małoletniej.
⦁ Zarząd STO przekazuje informacje uprawnionym opiekunom osoby małoletniej o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb.
⦁ W przypadku, gdy osoba członkowska stowarzyszenia dopuściła się wobec osoby małoletniej innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa na jego szkodę, Zarząd STO powinien zbadać wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności wysłuchać osobę podejrzewaną o krzywdzenie małoletniego oraz inne osoby mające wiedzę na temat zdarzenia.
⦁ W sytuacji, gdy naruszenie dobra małoletniego jest znaczne, w szczególności, gdy doszło do dyskryminacji lub naruszenia godności, należy rozważyć możliwość powzięcia stosownych środków dyscyplinujących
§ 11
⦁ W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie osoby małoletniej przez osobę niebędącą osobą członkowską stowarzyszenia, Zarząd STO przeprowadza rozmowę z osobą małoletnią i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu. Zarząd STO stara się ustalić przebieg zdarzenia.
⦁ Zarząd STO przekazuje informacje uprawnionym opiekunom osoby małoletniej o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb.
⦁ W przypadku, gdy z przeprowadzonych ustaleń wynika, że opiekun osoby małoletniej zaniedbuje jej/jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo (np. osoba małoletnia wielokrotnie jest nieadekwatnie ubrana do pogody, opuszcza miejsce zamieszkania bez nadzoru osoby dorosłej), rodzina stosuje przemoc wobec małoletniego, należy poinformować właściwy ośrodek pomocy społecznej o potrzebie pomocy rodzinie, gdy niespełnianie potrzeb wynika z sytuacji ubóstwa, bądź – w przypadku przemocy i zaniedbania – konieczności wszczęcia procedury Niebieskie Karty.
§ 12
⦁ W przypadku podejrzenia krzywdzenia osoby małoletniej przez inną osobę małoletnią (np. na zajęciach grupowych) należy przeprowadzić rozmowę z osobą małoletnią podejrzewaną o krzywdzenie oraz – w miarę możliwości – uprawnionym opiekunem tej osoby, a także oddzielnie z osobą małoletnią poddawaną krzywdzeniu i uprawnionym opiekunem tej osoby. Ponadto należy porozmawiać z innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu.
§ 13
⦁ W przypadku, gdy wobec osoby małoletniej popełniono przestępstwo, Zarząd STO sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury.
Rozdział 4
Zasady aktualizacji Standardów oraz zakres kompetencji osób odpowiedzialnych za przygotowanie członków, pracowników, wolontariuszy TO do ich stosowania
§ 14
Zarząd STO obowiązany jest co najmniej raz na dwa lata dokonywać oceny Standardów w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami. Wnioski z przeprowadzonej oceny należy pisemnie udokumentować.
§ 15
⦁ Zarząd STO wyznacza osobę odpowiedzialną za przygotowanie osób członkowskich stowarzyszenia (zwana dalej osobą odpowiedzialną).
⦁ Osoba odpowiedzialna monitoruje realizację Standardów, reaguje na ich naruszenie oraz koordynuje zmiany w Standardach.
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia mogą przekazywać swoje uwagi, proponować zmiany względem uregulowań zawartych w Standardach do osoby odpowiedzialnej oraz zgłaszać incydenty naruszania Standardów.
⦁ Wszelkie uwagi, proponowane zmiany i incydenty w zakresie naruszania Standardów osoba odpowiedzialna przekazuje Zarządowi STO.
⦁ Wszelkich zmian w Standardach dokonuje Zarząd STO.
Rozdział 5
Zasady udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim Standardów do zapoznania się z nimi i ich stosowania
§ 16
⦁ Standardy są dokumentem ogólnodostępnym.
⦁ Uprawnieni opiekunowie osób małoletnich zostają zapoznani ze Standardami. Skrócona wersja Standardów stanowi załącznik do umowy wolontariackiej zawieranej z osobą małoletnią.
⦁ Zarząd STO opracowuje skróconą wersję Standardów zawierającą informacje istotne dla osób małoletnich. Osoby małoletnie zostają zapoznani z treścią Standardów oraz skróconą wersją Standardów. Skrócona wersja Standardów stanowi Załącznik nr 2.
Rozdział 6
Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet oraz procedury ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie
§ 17
⦁ W przypadku udostępniania osobom małoletnim urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet, osoba członkowska stowarzyszenia zobowiązana jest podejmować działania zabezpieczające małoletnich przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające przed złośliwym oprogramowaniem i filtrujące treści.
⦁ W miarę możliwości osoby członkowskie stowarzyszenia powinny informować osoby małoletnie o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia powinny stanowić nadzór nad treściami do jakich dostęp mają małoletni oraz podejmować interwencję w przypadku dostępu do treści nieodpowiednich.
Rozdział 7
Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdy
§ 18
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia po ujawnieniu krzywdy powinni wspierać małoletniego oraz zwracać uwagę na wszelkie niepokojące sygnały.
⦁ Jeżeli jest to możliwe, po ujawnieniu krzywdy, Zarząd STO może utworzyć grupę wsparcia dla małoletniego.
Rozdział 8
Zasady ochrony wizerunku małoletniego
§ 19
⦁ Osoby członkowskie stowarzyszenia zapewniają ochronę wizerunku osoby małoletniej.
⦁ Upublicznienie przez osobę członkowską stowarzyszenia wizerunku osoby małoletniej utrwalonego w jakiejkolwiek formie (tj. fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody uprawnionego opiekuna osoby małoletniej.
⦁ Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekuna na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.
Rozdział 9
Postanowienia końcowe
§ 20
⦁ Standardy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
⦁ Standardy zostają wywieszone w widocznym miejscu w siedzibie TO i na stronie internetowej – w wersji pełnej oraz skróconej, przeznaczonej dla małoletnich.